Konsystencja mieszanki betonowej, a jej urabialność to dwa często mylone ze sobą terminy. Oba dotyczą świeżego betonu. Czym jest pierwsza, a co wpływa ną tę drugą? Kwestie te wyjaśnia Paweł Madej z Centrum Badania Betonów Lafarge.

Konsystencja

Konsystencja jest powszechnie stosowanym terminem używanym do opisania stanu świeżej mieszanki betonowej. Wyraża ona zdolność mieszanki do płynięcia i powinna być odpowiednio dobrana w zależności od czynników takich jak: sposób transportu, kształt betonowanego elementu, rozmieszczenie zbrojenia oraz sposobu zagęszczania mieszanki. Konsystencja często jest rozumiana jako ocena zawartości wody w betonie, należy jednak pamiętać, że niedopuszczalne jest regulowanie ciekłości mieszanki betonowej poprzez dodawanie wody podczas betonowania. Ilość poszczególnych składników na 1 m3 betonu, w tym również wody, jest tak dobierana, aby beton posiadał zadane parametry. Wzrost ilości wody w stosunku do tej założonej w recepcie powodowałby zwiększenie stosunku wodno-cementowego (W/C), przyczyniając się tym samym do pogorszenia szeregu właściwości stwardniałego betonu. W efekcie skutkując m.in. obniżeniem wytrzymałości oraz trwałości betonu.

W praktyce jedynym sposobem zwiększającym ciekłość mieszanki już na budowie, bez jednoczesnego pogarszania pozostałych jego właściwości, jest wprowadzenie domieszki uplastyczniającej i/lub upłynniającej, w ilości takiej, aby jej całkowita zawartość w betonie nie przekroczyła wartości zalecanych przez producenta.

Urabialność

Pojęcie urabialności związane jest z ilością pracy koniecznej do uzyskania pełnego zagęszczenia betonu. Jest to właściwość, która określa łatwość z jaką mieszanka betonowa może być zmieszana, ułożona, zagęszczona i wykończona przy jednoczesnym zachowaniu jednorodności. Na urabialność wpływa m.in.:
- objętość zaprawy wprowadzonej do mieszanki betonowej, i zależy ona od kształtu i wymiarów elementu oraz intensywności zbrojenia, a także od sposobu efektywnego zagęszczania: im bardziej masywny, prosty w kształcie element i skuteczne zagęszczanie, tym mniej zaprawy należy wprowadzić do mieszanki,
- zawartość drobnych frakcji (< 0,125 mm), do której zalicza się również cement. Wpływa ona m.in. na spoistość mieszanki, wygląd betonu po rozformowaniu oraz utrzymanie wody przez mieszankę,
- zawartość domieszek chemicznych takich jak plastyfikatory i superplastyfikatory, które ograniczają znacznie ilość wody wprowadzanej do betonu.

Pożądana urabialność mieszanki betonowej jest bezpośrednio związana ze sposobem jej zagęszczania, dlatego też mieszanka, która cechuje się odpowiednią urabialnością w przypadku dużych mas betonu niekoniecznie musi posiadać wystarczającą urabialność dla cienkich, trudno dostępnych lub silnie zbrojonych przekrojów żelbetowych. Generalnie można powiedzieć, że betony o większej ciekłości cechują się wyższą urabialnością, niż betony suche. Jednak betony o tej samej konsystencji mogą różnić się między sobą urabialnością. Parametry świeżej mieszanki powinny być tak dobrane, aby umożliwiły łatwą pracę w całym okresie pracy z betonem od momentu wytworzenia w betoniarni, aż do jej wbudowania. Autor: Lafarge - zobacz wizytówkę firmy