Ekspert marki Sopro Polska podpowie, czym kierować się podczas wyboru zaprawy fugowej do zastosowania na zewnątrz.

Fugę należy zastosować tam, gdzie są okładziny z ceramiki czy kamienia naturalnego. Spoina, która z jednej strony dopełni estetycznie wybrany materiał wykończeniowy, a z drugiej – zapewni wieloletnią trwałość i odporność na naturalne procesy eksploatacyjne. Rola jej jest tym większa, w im trudniejszych warunkach przyjdzie nam ją użytkować. Zastosowania zewnętrzne, takie jak balkon czy przydomowy taras, wymagają więc od spoiwa specyficznych właściwości, zwłaszcza jeśli zdecydujemy się na tak modne ostatnimi czasy okładziny wielkoformatowe.

Powiedzieć o fugach „materiał wykończeniowy”, to nie powiedzieć w zasadzie nic. Spoinowanie to jeden z ostatnich, lecz także i najważniejszych etapów prac glazurniczych. Do podstawowych zadań fugi, obok funkcji czysto dekoracyjnych, należy m.in. wypełnienie i maskowanie ewentualnych nierówności szczelin, ochrona przed wnikaniem wilgoci prowadzącej do rozwoju pleśni i grzybów, a także kompensowanie naprężeń powstających w materiale, zabezpieczenie płytek przed spękaniem oraz zwiększenie stabilności i przyczepności okładziny i podłoża. Dobór zaprawy fugowej do zastosowań zewnętrznych nie może więc pozostać dziełem przypadku lub wynikać tylko i wyłącznie z naszego zmysłu estetycznego. Balkony i tarasy to przestrzenie szczególnie narażone na podwyższoną wilgotność, działanie licznych czynników mechanicznych i chemicznych oraz zmienne warunki atmosferyczne. Warto więc, aby materiały spoinowe posiadały właściwości ograniczające możliwość rozwoju pleśni i mikroorganizmów, elastyczność, wysoką wytrzymałość na ścieranie, ekstremalne i zmienne temperatury, a przede wszystkim cechowały się wodo – i mrozoodpornością oraz trwałością koloru.

Panujący w Polsce klimat obfituje w liczne deszcze i burze, a także w spore wahania temperatur. Płytki, zwłaszcza te położone na tarasach przyległych do południowych elewacji i te o ciemniejszych kolorach, w czasie dnia intensywnie się nagrzewają na słońcu, natomiast w nocy stygną i kurczą się. W słoneczne zimowe dni różnice na termometrze mogą sięgać nawet kilkunastu stopni Celsjusza w ujęciu dobowym. Jeżeli w takich warunkach dylatacje okażą się są zbyt małe, w efekcie wysokich naprężeń pomiędzy materiałami o różnej rozszerzalności termicznej, dojdzie do wysadzania pojedynczych płytek. Aby temu zapobiec należy odpowiednio dobrać zaprawę fugową, która jest w stanie skompensować owe naprężenia, zapewniając przy tym trwałość i odporność okładziny na działanie zmiennych warunków atmosferycznych. Z powyższych względów, do spoinowania płytek i nawierzchni z kamienia w zastosowaniach zewnętrznych, eksperci zalecają fugi elastyczne. Występują one najczęściej jako gotowe zaprawy cementowe, które wzbogaca się o modyfikatory polimerowe, zwiększające elastyczność materiału. W porównaniu do standardowych fug cementowych, rozwiązania tego typu charakteryzują się podwyższoną wodoodpornością, dzięki czemu ograniczają przesiąkanie wody do zaprawy klejowej znajdującej się pod okładziną. – Należy pamiętać, że większa nasiąkliwość fugi użytej na zewnątrz to również większe zagrożenie zamarzania i wykruszania się jej zimą, skąd już krótka droga do widocznych uszkodzeń na tarasie – wyjaśnia Aneta Rostek, Marketing Manager w firmie Sopro Polska. – Aby zabezpieczyć się przed taką ewentualnością, zalecamy wykorzystanie cementowej, elastycznej, szybkowiążącej zaprawy fugowej Sopro DF 10. Jej specjalna, oparta na cemencie glinowym, drobnocząsteczkowa receptura wzbogacona została o nowoczesną technologię Hydrodur®, która za pomocą dodatków hydrofobowych znacząco podwyższa odporność spoin na przenikanie wody oraz aktywnie przeciwdziała rozwojowi pleśni i mikroorganizmów – dodaje.

Fuga dużego formatu
Rozwój technologii wytwarzania ceramicznych okładzin gresowych umożliwił produkcję płytek o dużych wymiarach. Najpopularniejsze z nich mają wielkość 60x60 cm, ale spotyka się też rozmiary 120x60 cm lub większe, sięgające nawet 100x300 cm. „Wielki format” zyskuje na popularności jako wykończenie powierzchni nie tylko w salonach, kuchniach czy łazienkach. Zastosowanie znajduje na przydomowych tarasach, gdzie jest w stanie pokazać pełnię swoich aranżacyjnych możliwości. Obszerniejsze wymiary okładzin wymuszają nieco inne podejście do montażu oraz do doboru chemii budowlanej niezbędnej, także do spoinowania. Przede wszystkim, w przypadku tarasowych płyt wielkoformatowych niewskazane jest układanie „na styk”, co może być czasem kuszące z racji możliwości uzyskania niemal jednolitej, eleganckiej powierzchni. Ze względu na sposób konstrukcji oraz dobowe i roczne amplitudy temperatur na zewnątrz, szacuje się że spoiny w tego typu zastosowaniach powinny posiadać szerokość min. 5 mm – tak, aby umożliwić swobodną pracę układu. Jaka fuga sprawdzi się w przypadku okładzin wielkoformatowych? Także i tu z pomocą przychodzą wspomniane już elastyczne zaprawy cementowe. – Za pomocą zaprawy Sopro DF 10, możemy wykonać spoiny o szerokości do 10 mm, w zależności od wymagań stawianych przez dany rodzaj i format okładziny – tłumaczy Aneta Rostek. – Specjalnie dobrane wypełniacze zaprawy zmniejszają porowatość i chłonność spoin wykonanych zaprawą DF10. – dodaje ekspert Sopro.

Fuga to materiał, który spaja ze sobą nie tylko elementy okładzinowe. W mniej dosłownym znaczeniu, do zadań spoiny należy także połączenie trwałości gotowych powierzchni z nadaniem im unikatowej, odzwierciedlającej gusta inwestora estetyki. Odpowiednio dobrany kolor spoiny może nadać aranżacji niepowtarzalny charakter – od klasyki pełnej gładkich powierzchni w subtelnym i delikatnym tonie, poprzez połyskujący i kobiecy glamour, aż po chłodny i minimalistyczny szyk. Kwestia wyglądu nabiera szczególnego znaczenia w kontekście powierzchni znajdujących się wokół domu. Stosując na tarasie okładziny z gresu, kamienia, konglomeraty czy wielkoformatowe płyty betonowe musimy się liczyć z faktem, iż wyroby te są przeważnie nieszkliwione – wynika to z wymogu antypoślizgowości dla tego typu nawierzchni. Okładziny nieszkliwione cechują się mniejszą odpornością na działanie czynników chemicznych. Nieprzemyślany i pochopny dobór fugi może powodować powstawanie charakterystycznych, białych osadów wapiennych, a także trwałych przebarwień płytek. Na szczęście, w utrzymaniu estetyki na wysokim poziomie pomóc mogą zaawansowane rozwiązania chemii budowlanej, których wysokie walory dekoracyjne wynikają z jakości mieszanki. Przykładem może być zaprawa fugowa Sopro DF 10, która dzięki technologii OPZ^® wyróżnia się trwałymi i nieblaknącymi przez długie lata kolorami. Za efekt ten odpowiada specjalna struktura materiału. Dzięki zastosowaniu specjalnych pigmentów oraz znacznie drobniejszych kruszyw, niż w przypadku zapraw tradycyjnych, uzyskujemy lepsze i trwalsze właściwości koloryzujące i jednolite barwy przez lata. Uzyskujemy bardzo zwartą strukturę, dzięki której fuga jest idealnie gładka, trudno ścieralna, łatwa w myciu i odporna na przenikanie zabrudzeń oraz skutki działania kwaśnych preparatów czyszczących. – Inwestorzy mogą wybierać spośród 23 oryginalnych kolorów fugi, które można uszlachetnić, dodając cząsteczki srebrnego lub złotego brokatu w celu uzyskania metalizującego efektu – dodaje Aneta Rostek.

Poprawne wykonanie fugi
Kiedy fuga ulega uszkodzeniu, praktycznie natychmiast traci wszystkie swoje walory estetyczne. Do niepożądanej sytuacji może dojść nie tylko z powodu złego doboru spoiny. Równie ważna, co zastosowany materiał, jest także precyzja wykonania oraz zachowanie odpowiednich warunków wykonania. Najczęściej spotykanym błędem podczas spoinowania powierzchni wokół domu jest zbyt szybkie wyschnięcie fugi w słońcu oraz niezabezpieczenie jej przed zbyt szybkim odparowaniem wody, co w przypadku standardowych rozwiązań może powodować pękanie fug oraz utratę naturalnego koloru. Zbyt wysoka temperatura otoczenia i podłoża podczas wbudowania negatywnie wpływają również na osiągane parametry spoiny, dlatego przed podjęciem prac fugowych warto upewnić się, że panujące warunki atmosferyczne nie będą stanowić przeszkody w ich prowadzeniu, a świeżo wypełnione spoiny należy ochronić przed szkodliwym dla procesu utwardzania wpływem wysokiej temperatury, wiatru, deszczu bądź mrozu. Podczas fugowania materiałów okładzinowych ceramicznych i z kamienia naturalnego z profilowaną, szorstką, nieszkliwioną, posiadającą otwarte pory powierzchnią oraz polerowanych gresów, które na powierzchni posiadają zróżnicowanej wielko­ści mikropory, zaleca się ponadto zwilżenie okładziny i przeprowadzenie próbnego fugowania dla sprawdzenia możliwości zmycia pozostałości cementu i pigmentów. Zachowanie dokładności wykonawczej oraz znajomość postępowania z różnymi rodzajami płytek dają pewność poprawnego położenia spoiny, która będzie służyć przez lata.

Tarasy i balkony to przestrzeń specyficzna i wymagająca. Ponieważ znajdują się poza ścisłym obrębem domu, wymagają zastosowania materiałów o podwyższonej odporności, bez jednoczesnego ograniczania ich walorów estetycznych. Dotyczy to także rozwiązań z zakresu chemii budowlanej – izolacji podpłytkowych, zapraw klejowych, a także spoin, które mają kluczowy wpływ na trwałość oraz efekt końcowy okładzin. Wybór odpowiedniej fugi elastycznej oraz zachowanie dokładności wykonawczej to gwarancja, że raz ułożone płytki będą cieszyć nasze oczy przez cały okres eksploatacji.

Autor: Sopro - zobacz wizytówkę firmy