Pokaż mi swój dom, a powiem ci kim jesteś. W miejsce tej maksymy, polecałbym inną: Pokaż mi fundamenty twego domu, a powiem ci, jaka będzie jego przyszłość. To właśnie od jakości ich wykonania zależy trwałość budynku.

Fundament i ściany fundamentowe są jedną z najważniejszych części budynku. Przenoszą one na grunt wszystkie obciążenia domu. Zarówno jego własne – ciężar ścian, stropów, dachu – oraz spowodowane przez śnieg zalegający na dachu, czy wiatr, jak i obciążenia użytkowe. Dobrze wybudowane gwarantują bezpieczeństwo konstrukcyjne całego domu. Źle zaprojektowane lub wykonane mogą być przyczyną nawet katastrofy budowlanej.

Beton z klasą

Przy budowie domów jednorodzinnych, zarówno niepodpiwniczonych, jak i tych z piwnicami, stosuje się najczęściej fundamenty betonowe lub żelbetowe. Sposób ich posadowienia i wykonania zależy m.in. od warunków geologicznych, tj. rodzaj gruntu, jego nośność i głębokość przemarzania. Ławy fundamentowe wykonywane są zwykle z betonu klasy B15 metodą deskowania, szalunku systemowego (gotowe formy) lub bezpośrednio w gruncie.

Własnoręczne przygotowanie betonu na placu budowy jest tańsze niż zamówienie „gruszki” z cementowni, ale kręcenie go w betoniarce nie gwarantuje utrzymania odpowiednich parametrów. Żeby zminimalizować ryzyko, warto dodać do mieszanki plastyfikatora, polepszającego jej właściwości robocze i wytrzymałościowe. Takim plastyfikatorem jest np. Emulsja Elastyczna Atlas. Poprawia ona plastyczność i urabialność betonu, umożliwia przyrost wytrzymałości, zmniejsza skurcz betonu i tendencję do spękań. Emulsja poprawia także mrozoodporność i wodoszczelność betonu.

Niech się mury pną do góry

Elementem konstrukcji budynku, wznoszonym bezpośrednio na ławie fundamentowej, są ściany fundamentowe. Od wieków wznosiło się je z cegieł lub kamienia. Dziś najpopularniejszym materiałem są pełne bloczki betonowe o wymiarach 14 x 25 x 38 cm z betonu klasy B15. Odznaczają się one dużą wytrzymałością na ściskanie oraz niewielką nasiąkliwością. Bloczki muruje się najczęściej na pełne spoiny: poziome o grubości od 10 do 15 mm, pionowe od 10 do 20 mm.W domach jednorodzinnych podpiwniczonych na murowane ściany piwniczne, oprócz obciążeń pionowych, działają także poziome siły parcia gruntu. Murowane ściany mogą okazać się zbyt słabe, wówczas powinny być one wykonane z wylewanego w szalunkach betonu. Decyzja w tej sprawie należy do konstruktora.

Zaprawa ważna rzecz

Trwałość konstrukcji ściany fundamentowej zapewniają nie tylko dobrej jakości bloczki betonowe, ale i właściwa zaprawa. Przygotowanie jej na placu budowy, często w prymitywnych warunkach, jest pracochłonne, a mieszanie „na oko” poszczególnych składników nie gwarantuje, podobnie jak w przypadku mieszania betonu, powtarzalnej jakości. W tym przypadku korzystniejszym rozwiązaniem jest użycie gotowej suchej zaprawy, w której składniki zostały dobrane we właściwych proporcjach. Przygotowanie zaprawy polega tylko na wymieszaniu z wodą, zgodnie z instrukcją podaną na opakowaniu.

Jedną z takich gotowych mieszanek jest Zaprawa Murarska Atlas. Jest to mieszanina cementu, kruszywa kwarcowego wraz z dodatkami uszlachetniającymi. Z uwagi na swój skład i cechy, dobrze nadaje się ona do wznoszenia ścian piwnic i murów fundamentowych. Przygotowanie zaprawy polega na wsypaniu suchej mieszanki do naczynia z odmierzoną ilością wody (proporcje podane są na opakowaniu) i starannym wymieszaniu, aż do otrzymania jednolitej konsystencji. Czynność tę najlepiej wykonać w betoniarce lub za pomocą wiertarki z mieszadłem w przypadku mniejszych prac. Otrzymana w ten sposób zaprawa charakteryzuje się dobrą przyczepnością, wysokim stopniem plastyczności i wytrzymałością do 7 MPa. Inną istotną jej cechą jest długi okres przydatności do użycia. Zaprawa, po wymieszaniu z wodą, zachowuje swoje właściwości przez 4 godziny.

Zabezpieczenie przed wodą

Ława i ściany fundamentowe nieustannie narażone są na destrukcyjne oddziaływanie wody gruntowej. Niezbędne zatem jest ich zabezpieczenie. Hydroizolację poziomą wykonujemy na ławie fundamentowej. Najczęściej jest to jedna warstwa papy, która – w przypadku budynku z piwnicą – łączy się z izolacją podłogi. Do izolacji pionowej ścian fundamentowych używa się płynnych materiałów bitumicznych. Po wyschnięciu tworzą one elastyczną, wodoszczelną powłokę.

Ściany piwnicy można zabezpieczyć przeciwwilgociowo, stosując zaprawę wodoszczelną Atlas Woder S. Przed użyciem tego produktu chłonność ściany należy zredukować emulsją gruntującą Atlas Uni-Grunt. Zaprawę Atlas Woder S nakłada się na uszczelnianą powierzchnię ściany co najmniej w dwóch warstwach – pierwszą zawsze nanosi się pędzlem, kolejną przy pomocy pędzla lub pacy stalowej. Powstałą po związaniu powłokę Atlas Woder S, po około 2-3 dniach, należy koniecznie zabezpieczyć przed uszkodzeniami mechanicznymi. Zwykle całą powierzchnię fundamentowych ścian piwnicznych izoluje się styropianem ekstrudowanym (specjalna utwardzana odmiana tego materiału) lub styropianiem klasy EPS 100-038. Można go przykleić przy pomocy Zaprawy Klejącej Atlas Stopter K-20 lub cementowej zaprawy Atlas Hoter U. Ścianę fundamentową i część ściany piwnicy poniżej poziomu gruntu warto obłożyć folią kubełkową. Dodatkowym zabezpieczeniem fundamentów przed niechcianą wodą gruntową jest wykonanie drenażu opaskowego wokół budynku.

Przemysław Szlagowski
GRUPA ATLASFot. Atlas

Autor: Atlas - zobacz wizytówkę firmy