Materiały budowlane na bazie gipsu zdobywają coraz większą popularność we współczesnym budownictwie. W związku z tym warto przytoczyć kilka najważniejszych zasad obowiązujących podczas ich stosowania.

Jednym z wiodących producentów w Polsce materiałów na bazie gipsu jest Dolina Nidy. Produkuje się tam cały wachlarz wyrobów od gładzi i tynków gipsowych począwszy, poprzez kleje i gipsy szpachlowe. Gips, który służy do ich wytwarzania, jako minerał jest produktem naturalnym, w odróżnieniu od konkurencji czystym ekologicznie i posiadającym znacznie lepsze parametry ognioochronności. Ta ostatnia zaleta poparta wieloma pozytywnie zakończonymi próbami ogniowymi wykonanymi w Zakładzie Badań Ogniowych przy ITB jest szczególnie istotna przy realizacji obiektów opiniowanych i odbieranych przez Strażaków.
W codziennym użytkowaniu natomiast z pewnością bardziej odczujemy inną, nie mniej ważną, zaletę wyrobów gipsowych. Ściany zbudowane, bądź pokryte takimi materiałami regulują mikroklimat pomieszczenia. Pochłaniając wilgoć gdy jest jej nadmiar i oddając gdy wilgotność spada.

Gładzie gipsowe.

Produkowane są z drobno zmielonego, wyprażonego kamienia gipsowego, wypełniaczy mineralnych i dodatków modyfikujących, nadających znakomite walory użytkowe. Wyroby te nadają się do ostatecznego wykańczania wnętrz pomieszczeń mieszkalnych i biurowych, które dodatkowo możemy pomalować bądź pokryć tapetą. Mogą być stosowane zarówno do renowacji starych jak i wygładzania nowych tynków cementowo-wapiennych. Wśród paru produkowanych przez Dolinę Nidy gładzi gipsowych na szczególną uwagę zasługują Gładź gipsowa i Gips szpachlowy Nowa Formuła. Charakteryzuje je duża gładkość i łatwość w rozprowadzaniu na podłożu, a po wyschnięciu podatność na szlifowanie i obróbkę. Wykonywanie gładzi cieszy się coraz większym powodzeniem ze względu na niewielkie nakłady finansowe, łatwe wykonanie i znakomite efekty. Przy pracach tych musimy przestrzegać zaleceń i wskazówek producenta, aby w pełni móc cieszyć się wynikiem końcowym.

Właściwe przygotowanie podłoża jest jedną z najważniejszych czynności, dzięki której uzyskamy dobrą jakość i trwałość uzyskanego efektu. Podłoże powinno być w miarę równe, stabilne i trwałe, a powierzchnia bez ubytków i dziur. Pierwszy etap to usunięcie powłok malarskich, odkurzenie powierzchni i jej zagruntowanie, które najlepiej wykonać emulsją Atlas Uni-grunt – co wzmocni i zmniejszy chłonność oraz ułatwi równomierne rozprowadzanie gładzi po całej powierzchni. Po wykonaniu tych czynności możemy przystąpić do wykonania gładzi.

Uzyskanie masy o właściwej konsystencji jest bardzo proste, polega na równomiernym wsypaniu suchej mieszanki do wcześniej przygotowanej, odmierzonej ilości wody – ściśle wg z instrukcji na opakowaniu, a następnie dokładnym i intensywnym wymieszaniu wiertarką z mieszadłem wolnoobrotowym. Przystępując do nanoszenia masy na naszą powierzchnię roboczą musimy pamiętać o paru regułach:
- posługujemy się pacą stalową nierdzewną,
- zaczynamy od sufitu przy oknie i przesuwamy się w głąb pomieszczenia,
- na suficie pacę ciągniemy w kierunku do siebie,
- na ścianach po zadanym pasie kroczymy od posadzki do sufitu,
- gładź wykonujemy w warstwach o grubości do 2 mm każda.

Do wykończenia uzyskanej powierzchni możemy przystąpić po jej całkowitym wyschnięciu, które w zależności od wilgotności pomieszczenia i panującej w nim temperatury następuje po około 24 godz. Drobne nierówności usuwamy przy użyciu papieru ściernego lub siateczki do szlifowania. Dodatkowe prace okładzinowe, malowanie lub tapetowanie możemy rozpocząć gdy wilgotność gładzi będzie mniejsza od 1 %. Okres jesienno zimowy jest szczególnie dobry na wykonywanie gładzi ze względu na sezon grzewczy, który sprzyja szybkiemu wysychaniu powierzchni i sprawnemu postępowi prac.

Tynki gipsowe.

Produkt ten pomimo swojej niedługiej historii - pojawił się na początku lat dziewięćdziesiątych - zakorzenił się już mocno, a jego ekspansja zatacza coraz szersze kręgi. Na tę opcję decydują się zarówno klienci indywidualni jak i Spółdzielnie Mieszkaniowe czy deweloperzy. Swoją dużą dynamikę na rynku tynki gipsowe zawdzięczają paru zaletom:
- idealnie gładka powierzchnia,
- mechanizacja prac,
- małe nakłady robocizny i duża wydajność materiału,
- izolacyjność akustyczna i cieplna,
- ekonomiczność.

Wszystko to sprawia, że wypierają one tradycyjne tynki cementowo-wapiennymi i pomimo zastoju w budownictwie rośnie wielkość powierzchni pokrytych tynkiem gipsowym. Wykonanie tynku gipsowego we własnym lokum czy obiekcie najlepiej powierzyć wyspecjalizowanej brygadzie, która zrobi to szybko i fachowo. Produkowane przez Dolinę Nidy gipsy tynkarskie SPRINT I TEMPO mogą być stosowane w każdym typie budownictwa na ścianach i suficie. Również pomieszczenia wilgotne, w których czasowo wilgotność względna powietrza przekracza 70 % mogą posiadać tynki gipsowe, ale odpowiednio zabezpieczone, np. glazurą.

Klej gipsowy.

Ze względu na szerokie możliwości stosowania płyt gipsowo-kartonowych pojawiło się duże zapotrzebowanie na produkt, przy użyciu którego dałoby się szybko, trwale i tanio zespolić płytę g-k z podłożem. Potrzebę tę dostrzeżono w Dolinie Nidy, gdzie opracowano i wdrożono do sprzedaży produkt o nazwie klej gipsowy T. Jest to suche spoiwo, które dzięki modyfikacjom ma doskonałe właściwości klejące łączące płytę z podłożem. Klejenie płyt g-k wykonujemy techniką na placki, przy czym odległości między nimi powinny wynosić około 30-35 cm, a ich grubość po dociśnięciu płyty do ściany ok. 1 cm. Przy mocowaniu płyt musimy pamiętać, o paru wskazówkach:
- podłoża mocno nasiąkliwe, np. beton komórkowy należy zagruntować Uni-gruntem,
- do mocowania płyt na suficie stosujemy profile stalowe,
- zostawiamy szczelinę ok. 1 cm od posadzki,
- po rozpoczęciu procesu wiązania zaprawy klejowej już nie należy dobijać płyty do ściany,

Zużycie kleju gipsowego zależy od równości podłoża i wynosi średnio około 3 kg na 1 m2. Prace te mogą być prowadzone w zakresie temperatur od +5 do +25 st. C, a więc okresem kiedy możemy to zrobić w pomieszczeniach wewnętrznych jest również jesień i zima.


Wszystkie wyroby gipsowe łączy kilka niepodważalnych walorów, które sprawiają iż stosujemy je często i chętnie. Najważniejsze, które cechują wszystkie omówione produkty wytwarzane przez Dolinę Nidy to:
- naturalne pochodzenie, a więc czystość ekologiczna,
- ognioochronność,
- szybkosprawność,
- łatwość w obróbce,
- dobra izolacyjność akustyczna i cieplna,
- stwarzają przyjazny mikroklimat pomieszczenia,
- nadają dużą estetykę i komfort pomieszczeniom.

mgr inż. Marek Tomasik
Akademia Stosowania Gipsu
ATLAS/DOLINA NIDY