Niedawno zakończył się pierwszy etap renowacji jednej z najważniejszych polskich świątyń, Bazyliki pod wezwaniem Świętego Krzyża w Warszawie, w którym znajduje się m.in. urna z sercem Fryderyka Chopina.

Inwestycję sfinansowano dzięki funduszom unijnym i środkom Ministerstwa Kultury. O dofinansowaniu renowacji Bazyliki jako ważnego obiektu dziedzictwa kultury narodowej zdecydował w ub. roku Zarząd Województwa Mazowieckiego a prace zakończą się w trzecim kwartale 2010 roku. Pierwszy etap prac renowacyjnych rozpoczął się w lipcu a zakończył się w grudniu 2009 roku. Konserwacji poddano ok. 6 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni wraz z wyposażeniem. Budynek został osuszony trwają wciąż jeszcze prace remontowe w klasztorze i kościele dolnym oraz konserwacja organ. Konserwacja tej świątyni jest dobrym przykładem świadomie poprowadzonych prac renowacyjnych, które zakończyły się sukcesem. Konserwacja zabytków stawia przed wykonawcami wymagania, które wykluczają dowolność stosowania technologii i doboru kolorystyki w stosunku do starej architektury. Założeniem i celem planowanych prac, miało być odtworzenie pierwotnego wyglądu wnętrz, w tym stonowanej plastyki ścian świątyni zestawionej z bogatym wyposażeniem w ołtarze, rzeźby, obrazy w przestrzeni prezbiterium, nawy i kaplic. Intencją budowniczych i twórców kościoła było zestawienie rozbudowanej architektury - poziomych i pionowych podziałów, gzymsów i pilastrów z delikatnie stonowanymi odcieniami bieli i fakturą powierzchni ścian.

Dobór właściwych dla renowacji wnętrza kościoła materiałów i technologii możliwy był po usunięciu wszystkich nawarstwień z powierzchni ścian i odsłonięciu istniejących tynków. Jak ważne było to wstępne założenie okazało się w miejscach dostępnych dopiero po ustawieniu rusztowań, gdzie spod wielu słabo przylegających warstw odsłonięto uszkodzone tynki i sztukaterie. Po usunięciu kilku przemalowań i nieudolnych reperacji, uwidoczniły się pęknięcia wypraw tynkarskich i murów, lokalny brak przyczepności tynków do cegły. Miejscami rysy w tynkach i puste przestrzenie w murach wypełnione były kawałkami desek a nawet makulaturą. Technologia renowacji tynków i opracowania kolorystycznego ścian wewnętrznych górnego i dolnego kościoła. Do rozmiękczenia starych powłok z farb dyspersyjnych zastosowany został ekologiczny preparat Remmers AGE. Dzięki długiemu czasowi aktywności preparatu możliwe jest pozostawienie pasty na podłożu na kilka kilkadziesiąt godzin i jednorazowe usunięcie wszystkich obecnych na tynkowanym podłożu warstw farb. Po zdjęciu powłok z farb sprawdzone zostało przyleganie wypraw do podłoża. Tynki, które utraciły przyczepność z podłożem zostały usunięte i zastąpione białym tynkiem renowacyjnym Remmers Sanierputz - stara biel podobnie jak miejsca zawilgocone i zasolone na ścianach kościoła dolnego. Odspojone od muru oryginalne dekoracje architektoniczne zostały podklejone i wzmocnione poprzez iniekcje. Usunięto z tynków wapiennych, cementowe wypełnienia a miejsca pęknięć na tynkach przygotowane zostały do wypełnienia mineralną masą z dodatkiem plastyfikatorów poprzez wykonanie w tynkach i na gzymsach nacięć. Tak przygotowane podłoże zostało zaimpregnowane preparatem wzmacniającym Remmers Haftfest na bazie kopolimerów akrylowych w rozcieńczeniu wodnym. Na całą powierzchnię ścian położona została gładź Remmers Feinputz, ręcznie w sposób naśladujący fakturę starych gładzi wapiennych. Ściany pomalowano odpowiednim dwoma odcieniami bieli w sposób pół laserunkowy. Odpowiedni charakter powłoki malarskiej uzyskano poprzez połączenie w proporcjach 1:1 pigmentowanej, kryjącej farby silikonowej oraz laserunkowej farby Historic – Lasur. Kolor dobrany został po wykonaniu powierzchni próbnych. Dla jednolicenie faktury podłoża, malowanie poprzedzone zostało nałożeniem warstwy farby podkładowej Siliconharz Füllfarbe LA z wypełniaczem mineralnym i włóknami. Podczas opracowania powierzchni malarskiej ścian kościoła zastosowano farby w pełni przepuszczalne dla pary wodnej i dwutlenku węgla, dzięki czemu mur "oddycha" - może wysychać. Laserunkowy charakter końcowej powłoki pozwolił na lekkie prześwitywania spodniej warstwy o innym odcieniu, co nadało powłoce kolorystycznej wrażenie lekkości i miękkość. Celem zastosowania opisanej techniki malowania wnętrz kościoła było osiągnięcie wyrazu estetycznego opracowanej kolorystycznie powierzchni, który jest zbliżony do starych powłok wapiennych. Gospodarz świątyni oraz generalny wykonawca firma Restauro sp. z o.o. z Torunia lecz także dostawca technologii - Remmers Polska świadomie odpowiada na potrzeby poddanego renowacji zabytkowego obiektu stosując i proponując współczesne technologie renowacyjne przystosowane do zadań jakie stawia obiekt zabytkowy. Powstała w 1993 roku pracownia konserwacji architektury, rzeźby i malarstwa Restauro z powodzeniem od lat współpracuje jako partner z Remmers - producentem materiałów do renowacji zabytków podczas realizacji prac restauratorskich przy wielu cennych zabytkach architektury. Za wybitne realizacje w dziedzinie konserwacji w 2002 firma z Torunia otrzymała nagrodę im. Bernharda Remmersa za innowacyjną konserwację Pałacu Wielkich Mistrzów w Malborku i elewacji frontowej Zamku Królewskiego w Warszawie. Aktualnie Restauro korzysta z technologii Remmers Induline w zakresie ochrony i dekoracji drewnianych okien w poddawanej konserwacji synagodze w Ostrowie Wielkopolskim. Materiały Remmers pozwalają firmie konserwatorskiej na samodzielne dostosowanie ich do konkretnych zadań z którymi styka się podczas kolejnych realizacji.

Jacek Olesiak konserwator dzieł sztuki Remmers Polska Sp. z o.o.
fot. autora

Źródło: Remmers

Autor: Remmers - zobacz wizytówkę firmy