Domy przysłupowe powstawały na Łużycach i Dolnym Śląsku w okresie od późnego średniowiecza do końca XIX wieku. Przez wiele stuleci były miejscem pracy i schronieniem dla mieszkańców wsi utrzymujących się z rolnictwa i rzemiosła. Część mieszkalna stanowiła najczęściej „skrzynię", której zrębowe ściany obciążał strop belkowy. Górne kondygnacje były wsparte na zewnętrznych drewnianych „przysłupach" i niezależnych podwalinach. Taki sposób budowy miał swoje uzasadnienie. Pracujący warsztat tkacki, znajdujący się zwykle w największej izbie, powodował drgania, co przy jednolitej konstrukcji mogłoby zagrażać statyce budynku.

Zagroda Kołodzieja zbudowana w 1822 roku jako połączony z warsztatem dom mieszkalny jest typowym domem przysłupowym. Samodzielny korpus budynku o konstrukcji zrębowej na parterze, oraz wspierające go słupy, mansarda, część wejściowa z litego kamienia, ozdobione kamiennymi obramieniami drzwi i okna - to cechy charakterystyczne architektury przysłupowej. Pierwotnie dom stał w Wigancicach Żytawskich, 23 km od obecnej lokalizacji. Z powodu zapotrzebowania na nowe tereny przez Kopalnię Węgla Brunatnego Turów, wieś Wigancice została zlikwidowana. Od tej pory los Zagrody Kołodzieja potoczył się niezwykłym torem. W jego historii otworzył się nowy rozdział po tytułem „translokacja". Dom został zdemontowany w 2005 roku i rozebrany na 520 drewnianych elementów konstrukcyjnych w ciągu trzech dni. Każda belka została ponumerowana, a potem na nowym miejscu w Zgorzelcu połączona bez użycia gwoździ. Drewno modrzewiowe zachowało się w bardzo dobrym stanie i jedynie 6 elementów zostało wymienionych! Również wiele elementów kamiennych i kutych zostało ponownie wbudowanych. Cała inwestycja kosztowała około 250.000 EUR. Zagroda Kołodzieja została wpisana do rejestru zabytków przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Koncepcja translokacji i renowacji została opracowana we współpracy z lokalnymi i wojewódzkimi służbami konserwatorskimi.

Dom Kołodzieja to ostatni świadek życia pulsującego niegdyś we wsi Wigancice (Weigsdorf). Przetrwał wiele dziesięcioleci w oryginalnej postaci, bez jakichkolwiek budowlanych przeróbek. Jego demontaż stanowi cezurę końca pewnej epoki, a wysiedlonym z tych terenów mieszkańcom, którzy „padli ofiarą" industrializacji, pozostały jedynie wspomnienia. Jednak dzięki uratowaniu przed zniszczeniem i przetransportowaniu do Zgorzelca, dom istnieje do dziś jako świadek swoich czasów, opowiadając swą bogatą historię. Jest to dom otwarty dla wszystkich. Być może są wśród nas jeszcze ludzie, którzy dzięki niemu mogą odświeżyć wspomnienia z dzieciństwa. Z Wigancic zabrany został nie tylko dom, lecz i rosnące w pobliżu drzewa. Zabrać mogliśmy również cudem ocalały granitowy słup oraz stare zabawki znalezione w oknie innego opuszczonego domu. Elżbieta i Jerzy Gotthardt

Produkty Remmers - sposób na ratowanie zabytku

Podczas renowacji 520 elementów konstrukcyjnych domu przysłupowego w Zgorzelcu zastosowano cały szereg produktów z oferty firmy Remmers. Odnowiono cenne elementy - wszystkie belki, deski i kamienie oraz całą oryginalną substancję budowlaną. Zastosowano całe spektrum produktów do ochrony drewna: lazury dekoracyj-no-ochronne, środki do zabezpieczenia, wzmocnienia i uzupełnienia drewna oraz impregnaty zwalczające szkodniki drewna. Z katalogu firmy Remmers pochodzą też materiały wykorzystane przy hydroizolacji obiektu oraz przy pracach renowacyjnych.

Fot. Remmers

Fot. Remmers

Prace budowlane wykonano przy użyciu wysokiej jakości produktów zestawionych w systemy służące rozwiązaniu poszczególnych problemów, z jakimi mamy do czynienia podczas renowacji zabytkowego budownictwa. Zagroda Kołodzieja jest symbolem łączącym niemiecko-polską historię tego regionu. Obecnie w Zagrodzie mieści się pensjonat z restauracją, która serwuje swoim gościom regionalne przysmaki w dawnym warsztacie i izbie zrębowej. Pokoje gościnne znajdują się na pierwszym i drugim piętrze.

Ogień z pieca kuchni kaflowej stojącej w restauracji i przedmioty gospodarstwa domowego z tamtych lat przenoszą nas w klimat minionej epoki i przypominają o ludziach i ich kulturze - regionie Łużyc Śląskich.Źródło: Remmers




Autor: Remmers - zobacz wizytówkę firmy