Jest niezastąpionym miejscem wypoczynku w upalne dni, pozwala na regenerację sił, sprzyja utrzymaniu kondycji, zachęca do przebywania na świeżym powietrzu i aktywności fizycznej. Powoli basen ogrodowy przestaje być postrzegany jako symbol luksusu – powszechny dostęp do gotowych rozwiązań oraz coraz bardziej atrakcyjne ceny niecek i osprzętu sprawiają, że mniejsze lub większe gotowe baseny, dostępne np. w hipermarketach, pojawiają się na działkach i w przydomowych ogródkach. Rośnie też liczba inwestorów, decydujących się na budowę większych konstrukcji, umożliwiających komfortowy relaks.


Rozważając budowę basenu na działce, nie wolno zapominać, że nie wystarczy jedynie wymurować czy zamontować gotową nieckę i wypełnić ją wodą. Dla poprawnego funkcjonowania konstrukcja ta wymaga uzupełnienia jej w akcesoria - obowiązkowe i opcjonalne. Podstawą są pompa oraz filtry - niezbędne, by użytkowanie basenu było bezpieczne i higieniczne.
Każdy basen musi być dopasowany do powierzchni działki i potrzeb inwestora. Niezbędna jest staranność wykonania i uszczelniania konstrukcji.



Zgodnie z prawem, jeśli zaplanowany przez nas zewnętrzny przydomowy basen będzie miał powierzchnię nie większą niż 30 m2 nie musimy ubiegać się o wydanie pozwolenia na budowę. Niezbędne jest natomiast zgłoszenie zamiaru rozpoczęcia inwestycji stosownemu urzędowi, który ma 30 dni na ustosunkowanie się do informacji. Brak sprzeciwu w tym terminie uznaje się za zgodę na rozpoczęcie prac budowlanych.

Pamiętajmy, że baseny są budowlami poddawanymi ciągłemu, agresywnemu działaniu wody i środków chemicznych. Dlatego niezwykle istotne jest użycie do ich budowy i uszczelnienia optymalnych i jakościowo doskonałych materiałów, gdyż tylko w ten sposób można uniknąć – zwłaszcza w przypadku konstrukcji z żelbetowymi nieckami basenowymi – zawilgoceń i przecieków. Zastosowana chemia budowlana powinna cechować się doskonałą przyczepnością do betonu, elastycznością, obojętnością wobec wpływu środków chemicznych.

Lokalizacja basenu

Musi być przemyślana i poprzedzona dokładnym sprawdzeniem terenu, na którym planujemy umiejscowić nieckę, zwłaszcza jeśli ma być ona zagłębiona w gruncie. Na to, gdzie zlokalizujemy basen, ma wpływ kilka czynników, do których należą m.in.:
- charakterystyka terenu (m.in. wysokość poziomu wód gruntowych, rodzaj gleby, nośność gruntu);
- przebieg rur wodociągowych, kanalizacyjnych, ewentualnego drenażu itp.
- zadrzewienie działki - basen powinien znajdować się w odpowiedniej odległości od drzew i krzewów - korzenie drzew uniemożliwiają bowiem budowę, a sypiące się z roślin igliwie i liście mogą zanieczyszczać wodę;
- nasłonecznienie - konstrukcja winna być zlokalizowana w miejscu o jak najdłuższym dostępie promieniowania słonecznego.

Ponieważ w naszym kraju lato bywa kapryśne, a liczba dni upalnych ograniczona, ważne jest zapewnienie niczym nieograniczonego dostępu do słońca. Warto też zwrócić uwagę na takie posadowienie budowli, by była ona odgrodzona od sąsiadów i drogi, dzięki czemu zachowamy prywatność. Można ją zlokalizować w pobliżu tarasu – zyskamy w ten sposób atrakcyjne miejsce na letnie przyjęcia, a jednocześnie niewielka odległość od przyłącza wody i energii pozwoli na bezproblemowe doprowadzenie ich do basenu.
Powierzchnia basenu determinowana jest zarówno możliwościami finansowymi inwestora, jak i wielkością oraz sposobem zagospodarowania działki. Z kolei głębokość dopasowywana jest z reguły do wielkości niecki. Basen może mieć dowolny kształt - obok tradycyjnych prostokątnych można zdecydować się na owalny, w kształcie ósemki, trapezowy, wielokątny itp, wyposażone w dodatkowe elementy typu wyspy, zatoczki itp. Optymalnym rozwiązaniem są baseny proporcjonalne – w przypadku prostokątnych o jednym boku dwa razy dłuższym niż drugi (np. 8x4 m). Głębokość niecki standardowo wynosi ok. 1,5 m.
Na zasadniczą konstrukcję basenu składają się niecka (może mieć różny kształt oraz różną technologię wykonania) oraz jej obrzeże, a także m.in.: wyłożenie, które gwarantuje szczelność oraz nadaje niecce atrakcyjny wygląd (to np. mozaika, ceramika, folia); rodzaj obiegu filtracji wody (rynna przelewowa, skimmer); system dezynfekcji wody i utrzymania higieny.
Pamiętajmy!!! Aby zbiornik mógł być uznany za basen, znajdująca się w nim woda musi być poddawana procesom filtracji i dezynfekcji.

Rodzaje basenów ogrodowych

Generalnie baseny ogrodowe zewnętrzne można podzielić:
1. ze względu na konstrukcję na:
- baseny murowane - wykańczane folią PVC, mozaiką lub ceramiką basenową;
- baseny gotowe;
2. ze względu na sposób posadowienia na:
- naziemne;
- zagłębione w gruncie.

Niecka basenowa może być wykonana z dowolnego materiały – tworzywa sztucznego (polipropylenu, żywicy poliestrowej wzmacnianej włóknem szklanym), aluminium, stali szlachetnej, betonu. Innym sposobem może być wylanie niecki z betonu zbrojonego lub wymurowanie jej z pustaków czy bloczków betonowych, a następnie wykończenie folią akrylową lub z polichlorku winylu albo płytkami ceramicznymi czy mozaiką szklaną. Do budowy basenów wykorzystuje się także elementy prefabrykowane – panele – z różnych materiałów (m.in. pvc, drewna, aluminium, stali).

Od tego, na który rodzaj się zdecydujemy, zależy m.in. czas oczekiwania na zakończenie inwestycji. Z gotowej konstrukcji naziemnej możemy korzystać już kilka godzin po zakupie - niezbędny jest tylko czas na samodzielne jej postawienie, podłączenie oraz napełnienie wodą. Z kolei basen murowany, zwłaszcza wykończony ceramiką lub mozaiką, może być użytkowany dopiero po kilku miesiącach od momentu rozpoczęcia robót budowlanych - z reguły proces inwestycyjny trwa ok. pół roku.

Baseny gotowe

Oferowane są w postaci:
1. gotowych niecek - materiałem konstrukcyjnym bywa:
- zabezpieczona warstwowo blacha stalowa, ocynkowana, powlekana z jednej strony folią PVC, a z drugiej - lakierowana;
- blacha aluminiowa;
- poliester wzmacniany włóknem szklanym;
- zbrojony laminat PVC;
2. elementów prefabrykowanych - segmenty produkowane są m.in. z drewna impregnowanego ciśnieniowo, stali ocynkowanej i powlekanej, płyt poliestrowych.
Zaletą tych rozwiązań jest m.in. lekkość konstrukcji, krótki czas i prostota montażu, a także możliwość zmiany lokalizacji basenu jeśli zajdzie taka potrzeba. Baseny te są trwałe, wytrzymałe, odporne na działanie promieniowania UV oraz skrajnych temperatur. Można kupić nieckę o określonych wymiarach oraz kształcie lub zamówić konstrukcję dostosowaną do indywidualnych potrzeb zarówno pod względem kształtu (który może być dowolny), rodzaju dna, jak i wymiarów. Niektóre z nich można ustawiać na gruncie, inne wymagają częściowego lub całkowitego zagłębienia. Stawia się je na ogół na wzmocnionym gruncie, na betonowej płycie dennej. To, czy niecka wymaga konstrukcji nośnej, na której opiera się płaszcz, zależy od sposobu posadowienia basenu oraz materiału, z jakiego jest on wykonany. Gotowe baseny nadziemne przeznaczone są do lokalizowania na powierzchni gruntu; ich zakopywanie bywa możliwe tylko w przypadku, gdy producent dopuszcza taką opcję. W przypadku basenu aluminiowego, stalowego, drewnianego, poliestrowego albo z innego tworzywa do ustabilizowania i unieruchomienia konstrukcji konieczne jest wykorzystanie żeber wspornikowych lub murków oporowych. Jeśli natomiast decydujemy się na basen ze specjalnej folii PVC, to konstrukcja wsporcza albo nie jest potrzebna, albo należy użyć jedynie elementów podpierających. Efektowne są np. gotowe niecki z poliestru wzmocnionego włóknem szklanym, utwardzanym termicznie. Zewnętrzna warstwa jest całkowicie zabarwiona. Dodatkowe wzmocnienie np. pianką poliuretanową pozwala uzyskać sztywność, a jednocześnie zapobiega wychładzaniu wody. Ponadto, dzięki warstwie izolacji nie ma konieczności obudowywania zewnętrznych ścian niecki np. styropianem. pportu do Państwa, ponieważ dzięki warstwie izolacyjnej niecka staje się bardziej „mocna”.


Obok gotowych niecek w sprzedaży znajdują się także konstrukcje panelowe. Wykonuje się je ze stalowych, skręcanych ze sobą lub tworzywowych paneli. Podobnie jak gotowe, mogą mieć one różne kształty; zróżnicowana jest też kolorystyka wnętrza niecki. Baseny od wewnątrz wykładane są kolorową, specjalistyczną folią, która całkowicie uszczelnia konstrukcję, a jednocześnie nadaje jej atrakcyjny wygląd. Innym rozwiązaniem jest wykonanie basenu z paneli drewnianych, odpowiednio zaimpregnowanych i zabezpieczonych przez wpływem warunków atmosferycznych, działaniem skrajnych temperatur, promieniowaniem UV. Baseny panelowe mogą być montowane u producenta i dostarczane jako gotowe albo montowane na miejscu inwestycji i wzmacniane żelbetonem. Po ustawieniu na utwardzonym dnie wykopu i połączeniu paneli i innych elementów basenu konstrukcję należy wzmocnić stalowymi prętami. Podobnie jak wyposażenie techniczne, wchodzą one w skład zestawu. Całość zalewa się betonem, który - po zastygnięciu - należy oczyścić, a dno basenu wyrównać. Wnętrze basenu wykańcza się specjalną wykładziną piankową. Konstrukcja zyskuje całkowitą szczelność dzięki zastosowaniu specjalnej niezbrojonej folii PCW. Dostępne są też baseny wykonane w technologii dyfuzyjnego spawania płyt polipropylenowych. Są one też całkowicie szczelne, gładkie, odporne na uszkodzenia i różnice temperatur oraz promieniowanie UV. Osadzane są na żelbetowej płycie dennej; są łatwe w montażu.

Baseny tradycyjne

Są to baseny betonowe lub murowane. Niecka basenu na ogół jest całkowicie lub przynajmniej częściowo zagłębiona w gruncie. Jeśli jednak poziom wód gruntowych jest wysoki, wykonanie takiej konstrukcji może okazać się niemożliwe.

Dobór konstrukcji uzależniony jest m.in. od tego, jak ma być wykończone wnętrze basenu. Decyzja o zbudowaniu go ze zbrojonego betonu nie przepuszczającego wody pozwala na zastosowanie szerokiego spektrum materiałów wykończeniowych, w tym przede wszystkim płytek ceramicznych czy mozaiki szklanej, ale też wykładziny Liner czy wykładziny zbrojonej z podwójną folią PCW - odpornymi na działanie skrajnych temperatur, promieniowanie UV, a także zapewniającymi całkowitą szczelność niecki. Inne konstrukcje basenu zagłębionego w gruncie - z niecką o betonowym dnie i ścianami czy to z bloczków betonowych, czy w szalunku styropianowym, z paneli stanowych bądź PVC czy PP - pozwalają wyłącznie na zastosowanie jako wykładziny folii Liner lub zbrojonej. Decyzja o wykończeniu niecki basenu żelbetowego folią oznacza niższe koszty inwestycji, ponieważ konstrukcję można wówczas wykonać w technologii bezszalunkowej, a i folia jest materiałem tańszym od ceramiki i mozaiki.
Konstrukcja monolityczno-żelbetowa jest bardzo pracochłonna; powinna być wykonywana przez fachową ekipę; należy też rygorystycznie przestrzegać czasu dojrzewania i utwardzania betonu za nim niecka zostanie wykończona. Nieckę wylewa się w deskowaniu tradycyjnym lub szalunku traconym, a betonowe ściany są wzmacniane siatką, która jest mocowana do wykonanych z prętów zbrojeniowych rusztów. Warstw siatki jest kilka. Szczelność konstrukcji zapewnia dodanie do betonu odpowiednich środków, niezbędnych, gdy obiekt ma być wykończony mozaiką lub ceramiką basenową. Konieczna jest też reprofilacja (czyli zastosowanie odpowiednich produktów niezbędnych do wyrównania nierówności po zdjęciu szalunków) oraz uszczelnienie niecki elastycznymi masami chemii budowlanej przed przystąpieniem do klejenia glazury i fugowania Jeśli zaplanowane jest wyłożenie niecki folią, dodatkowe uszczelnienie nie jest konieczne. Folię można nakładać bezpośrednio wyłącznie na idealnie gładkie podłoże; jeśli jest szorstkie, absolutnie niezbędny jest podkład. Niecka basenowa – jeżeli ma zostać wykończona ceramiką - musi być sztywna i szczelna. Może być posadowiona na gruncie lub na filarach. 
Stosowane jest też inne rozwiązanie konstrukcyjne – ściany niecki wznosi się z bloczków betonowych, które są przezbrajane prętami stalowymi. Uszczelnia się ją folią PCW – typu Liner albo zbrojoną.

We wnętrzu niecki

Wnętrze basenu ma ogromny wpływ na jego atrakcyjność wizualną, a także komfort korzystania. Zdecydowanie przyjemniej jest przecież zażywać kąpieli w przejrzystej, kryształowo czystej wodzie o pięknym np. niebieskim kolorze czy też mieniącej się różnymi odcieniami zieleni bądź innego ulubionego koloru inwestora. Jak to osiągnąć? Sposobów jest kilka. Można wnętrze niecki pomalować odpowiednią farbą, wyłożyć mozaiką szklaną albo ceramiką basenową; można też zastosować specjalistyczne wykładziny basenowe z PCW. Znajdują one zastosowanie w większości konstrukcji basenowych, pełniąc funkcje izolatora i materiału wykończeniowego. Najczęściej stosuje się jeden z dwóch ich rodzajów:
wykładzina typu Liner – produkowana z PCW, dostępna w dość szerokiej palecie kolorów, głównie różnych odcieni zieleni i błękitów (ale nie tylko – może być np. biała, beżowa, imitować glazurę itp.); folia dostarczana jest jako prefabrykat o wymiarach i kształcie dostosowanym do niecki basenu; jej montaż jest prosty i szybki; oferowana jest w różnych grubościach (standardowo 0,5 mm; im grubsza, tym lepsze parametry wytrzymałościowe i większa trwałość); wybierając wykładzinę należy zwrócić uwagę, czy produkt jest odporny na promieniowanie UV, na duże wahania temperatur, na środki chemiczne oraz okres gwarancji – im lepsze parametry techniczne, wytrzymałościowe i mechaniczne tym dłużej będziemy cieszyć się urodą naszego basenu. Niewątpliwym walorem tego produktu jest fakt, że jeśli ulegnie uszkodzeniu, wystarczy wymienić zniszczony obszar nie zaś całą okładzinę niecki.
wykładzina z PCW zbrojonego – jest wygrzewana na miejscu inwestycji; charakteryzuje się wysoką odpornością mechaniczną; jest grubsza od wykładziny typu Liner – ma 1,5 mm grubości, a jej parametry wytrzymałościowe poprawia specjalne zbrojenie; dzięki odporności i trwałości idealnie sprawdza się nie tylko w obiektach przydomowych, ale i użyteczności publicznej, nawet intensywnie użytkowanych. Oferowana jest w kilku kolorach – można je zestawiać w dowolny sposób oraz wyklejać przy ich pomocy dowolne kształty i wzory. Niecka basenu, zanim zostanie wykończona folią, jest wykładana specjalną geowłókniną ze środkiem grzybobójczym.

Ceramika i mozaika - jako wykończenie mogą być stosowane wyłącznie – o czym już wspomniano – w konstrukcjach żelbetowych wykonanych w technologii szalunkowej. Podłoże pod ceramikę musi być odpowiednio przygotowane i uszczelnione, należy też zastosować odpowiednie kleje oraz fugi, dedykowane do takich zastosowań. Absolutnie niedozwolone jest mieszanie produktów składowych różnych systemów chemii budowlanej. Tak chemia, jak i sama ceramika nie mogą być wybrane przypadkowo czy ze względu na cenę – oszczędzając na ich jakości szybko zmuszeni będziemy remontować basen. Płytki ceramiczne pozwalają elegancko i atrakcyjnie wykończyć nieckę – jednobarwnie lub wzorzyście; ich zastosowanie jest jednak trudne przy basenach z zaoblonymi, zróżnicowanymi kształtami. W tym przypadku lepiej sprawdza się mozaika.

Wybierać można spośród mozaiki szklanej, ceramicznej i gresowej. Wymiary kształtek sprawiają, że bez problemu można przy jej użyciu wykończyć dowolny kształt konstrukcji – wklęsły, wypukły itp. Ponadto, łącząc rozmaite kolory można tworzyć dowolne wzory na dnie i ścianach, co dodaje basenowi atrakcyjności zwłaszcza jeśli taki motyw dekoracyjny uzupełnimy odpowiednio dobranym oświetleniem.

Skimmer czy rynna

Ze względu na sposób obiegu wody, baseny podzielić można na skimmerowe i z rynną przelewową. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z punktowym ujęciem wody na wewnętrznej ściance basenu, w drugim – z rowkami wzdłuż krawędzi basenu, przez które przelewa się woda z niecki i odpływa do zbiornika filtrującego. Przy basenach skimmerowych poziom wody w basenie znajduje się poniżej jego krawędzi. Urządzenie umożliwia pobór wody z powierzchni basenu przy zmiennym jej poziomie, oczywiście w pewnym zakresie. Pływająca zastawka w skimmerze pozwala na zmienność poziomu wody, lecz uniemożliwia cofnięcie się zanieczyszczeń. Woda poprzez skimmer oraz spust denny zasysana jest przez pompę obiegową do filtra. Po mechanicznej obróbce jest uzdatniana przez urządzenie pomiarowo- dozujące i wprowadzana do basenu poprzez dysze napływowe. W przypadku basenu skimmerowego istnieje ryzyko, że po pewnym czasie na bocznych ścianach basenu zaczną gromadzić się zanieczyszczenia.

Rynna przelewowa jest natomiast rozwiązaniem droższym, ale bardziej efektywnym i estetycznym. Wyższy koszt wynika z konieczności wykonania zbiornika buforowego, który musi być umieszczony poniżej poziomu właściwego basenu, oraz regulacji poziomu wody w tym zbiorniku. W tym rozwiązaniu woda, której powierzchnia sięga do wierzchniej krawędzi (basen jest całkowicie wypełniony wodą a zwierciadło wody jest na tym samym poziomie, co najbliższe otoczenie), wraz z zanieczyszczeniami poprzez odpływy w rynnie przelewowej oraz spust denny, przedostaje się do zbiornika buforowego, skąd zasysana jest przez pompę obiegową do filtra. Po mechanicznej obróbce jest uzdatniana przez urządzenie pomiarowo- dozujące i wprowadzana do basenu poprzez dysze napływowe denne. Zanieczyszczenia nie mają gdzie się gromadzić, ponieważ lustro wody jest na poziomie krawędzi niecki.
Aby do niecki wróciła czysta woda, niezbędna jest jej filtracja i dezynfekcja. Obiegi filtracyjne są zróżnicowane w zależności od zastosowanego rozwiązania. Filtracja zapewnia usuwanie z wody drobnych zanieczyszczeń mechanicznych, a uzdatnianie chemiczne zapobiega i hamuje rozwój glonów i bakterii. Najczęściej stosowane są filtry ciśnieniowe o złożu piaskowym, łatwe w eksploatacji i niedrogie. Zdecydować się można także nap na filtry wielowarstwowe, ciśnieniowe diatomitowe (ziemia okrzemkowa), wkłady z tkaniną poliestrową.
Dezynfekcję wody możemy zapewnić sobie poprzez ręczne lub automatyczne dozowanie środków chlorowych i korygujących odczyn pH oraz innych preparatów.

Nie tylko latem

Polskie lato nie jest zbyt długie – trwa średnio 3 miesiące. Z basenu odkrytego korzysta się więc na ogół od czerwca do początku września. Okres ten można wydłużyć, decydując się na zadaszenie, które dodatkowo zabezpieczy nas przed deszczem czy – spotykanym też latem – gradem. Zadaszenia chronią też wodę przed zanieczyszczeniami, co ogranicza częstotliwość czyszczenia i sprzątania basenu.

Jako przykrycie mogą być wykorzystane folie bąbelkowe umocowane na specjalnych rolkach, rolety piankowe, żaluzje z PVC, namioty z folii, konstrukcje z płyt poliwęglanowych. Te ostatnie są szczególnie efektywne, ponieważ pozwalają na znaczące wydłużenie okresu kąpielowego, zwłaszcza gdy zadbamy o ogrzewanie basenu. Bardzo dobre właściwości termoizolacyjne poliwęglanu pozwalają na ogrzewanie się wody w dni słoneczne i ograniczają szybkie wychładzanie wody w nocy i w chłodniejsze dni. Konstrukcja o kształcie łuku składa się z segmentów, które tworzą specjalne profile z wypełnieniem z poliwęglanu. Są łatwe w użytkowaniu, ich przesuwanie nie wymaga nadmiernej siły.
Można częściowo lub całkowicie uniezależnić się od kapryśnej aury, montując system podgrzewania wody basenowej. Ogrzewanie może być realizowane za pomocą wymiennika ciepła wykorzystującego wodę z obiegu c.o., elektrycznego podgrzewacza wody, pompy ciepła, ogrzewania solarycznego. W połączeniu z zadaszeniem, które uchroni przez zbyt szybkim wychładzaniem wody, zyskamy możliwość kąpieli przez długie miesiące.
Warte polecenia jest przede wszystkim wykorzystanie kolektorów słonecznych do podgrzania wody w basenie. Kolektory basenowe, wykonane np. z polipropylenu, są odporne na promieniowanie UV, czynniki pogodowe oraz wodę basenową. Zasada działania jest prosta – woda, zamiast po przefiltrowaniu być od razu kierowana do niecki, przepływa przez kolektor, gdzie następuje jej podgrzanie. Ponieważ kolektory nawet przy zachmurzeniu pochłaniają promieniowanie słoneczne, woda jest przyjemnie ciepła. Aby zainstalować kolektory w istniejącej instalacji filtrującej potrzeba kilku złączek i 3-4 zawory kulowe z PCW. Pompa filtra będzie transportować wodę. Można podłączyć również sterowanie, które będzie dopasowywać temperaturę wody do indywidualnych potrzeb, sterować pracą kolektorów i pompy filtra.

A może prywatny aquapark

Alternatywą dla otwartych basenów ogrodowych są obiekty wewnętrzne. Indywidualne pływalnie wykonywane są stosunkowo rzadko – głównie ze względu na wysokie koszty inwestycji. Kryte ogólnodostępne pływalnie, aquaparki itp. kompleksy basenowe, zwłaszcza użytkowane przez cały rok, muszą spełniać inne, znacznie bardziej wyśrubowane i rygorystyczne wymagania niż baseny prywatne. Jednak i nasz własny basen wewnętrzny będzie inwestycją droższą i bardziej skomplikowaną niż budowa basenu zewnętrznego. Przede wszystkim wymaga pozwolenia na budowę, profesjonalnego projektu, zastosowania materiałów i technologii gwarantujących trwałość konstrukcji, a zwłaszcza zapewniających odporność na podwyższoną wilgotność i penetrację chemii basenowej, oraz spełnienia wymogów, jakie stawiane są hali basenowej. Basen wewnętrzny stawia przed projektantem i wykonawcą wyzwania w postaci m.in. zapewnienia odpowiedniego poziomu wilgotności, temperatury, wentylacji a także higieny. Wymaga też zapewnienia ogrzewania wody – jej temperatura jest kontrolowana przez czujnik – jeśli obniży się poniżej określonej, czujnik włącza pompę grzewczą, która tłoczy wodę przez wymiennik. Źródłem ciepła może być piec CO. Ciepłą wodę w basenie można też mieć wykorzystując kolektory słoneczne, przepływowe grzałki elektryczne ze stali szlachetnej, pompy ciepła.

Basen wewnętrzny może być wykonany zarówno w domu (np. w piwnicy, w ogrodzie zimowym), jak i oddzielnym budynku. Jego lokalizacja zależy od projektu domu i preferencji inwestora. Bez wątpienia bardzo atrakcyjnym miejscem na jego umiejscowienie jest ogród zimowy lub wolnostojący pawilon z przeszklonymi ścianami – kąpiel w takim miejscu wywołuje niesamowite doznania zwłaszcza zimą, gdy za oknami pada śnieg. Nie zawsze jednak można mieć basen wewnętrzny tam, gdzie się wymarzyło. Jeżeli jest on projektowany wraz z domem mieszkalnym, można go zlokalizować wszędzie (o ile wysoki poziom wód gruntowych nie stanowi przeszkody do budowy domu z podpiwniczeniem). Jeśli jednak planujemy budowę basenu w domu gotowym, mogą pojawić się problemy. Przede wszystkim niecka – by można z niej komfortowo korzystać – powinna mieć głębokość min. 1,2 m, optymalnie zaś 1,5 m. Niezbędne jest też zapewnienie przestrzeni koniecznej dla wymurowania niecki, pomieszczenia technicznego itp. To często oznacza ryzyko dla fundamentów domu; nierzadko też ściany nośne budynku uniemożliwiają zaprojektowanie basenu o akceptowalnym dla inwestora kształcie, wielkości i głębokości. Pomieszczenie basenowe wymaga doprowadzenia zarówno instalacji wodno-kanalizacyjnej, jak i zaprojektowanie stacji uzdatniania wody basenowej oraz wspomnianej już instalacji wentylacyjnej i osuszania powietrza. W takim przypadku pozostaje wykonanie go nie w piwnicy lecz np. w dobudowanym do domu ogrodzie zimowym czy też w wolno stojącym pawilonie.

Niezależnie od lokalizacji, walorem basenu wewnętrznego jest możliwość korzystania z obiektu przez cały rok, a także całkowite uniezależnienie od warunków atmosferycznych, w tym wiatru czy deszczu. W porównaniu z konstrukcjami otwartymi dają też większe poczucie prywatności (zwłaszcza gdy zlokalizowane zostaną w piwnicy). Jednak całkowita izolacja od otoczenia powoduje, że pływając nie możemy cieszyć się urodą otoczenia. Zanim więc podejmiemy decyzję o lokalizacji naszej pływalni, zastanówmy się, na czym nam zależy: czy priorytetem jest zagwarantowanie sobie intymności i prywatności, czy też chcemy korzystać z basenu przez cały rok, ale jednocześnie mieć kontakt z otoczeniem i widok na otaczający pływalnię ogród.

Wewnętrzne konstrukcje basenowe realizowane są w technologiach tradycyjnych, które niemal nie różnią się od tych, jakie są stosowane przy wykonywaniu zewnętrznych basenów betonowych, stalowych czy prefabrykowanych. Kształty i wymiary obiektów mogą być dowolne. Z reguły wykorzystywana jest konstrukcja żelbetowa, łączona z systemem elementów ściennych i rynnowych. Zasady jej budowy nie różnią się od tych, jakie obowiązują w przypadku żelbetowej konstrukcji otwartej – aby uzyskać wymaganą wytrzymałość i stabilność, należy zapewnić odpowiednio długi czas wysychania betonu. Niecka basenu następnie jest wykańczana za pomocą specjalistycznych powłok uszczelniających, po czym wykładana dowolnym materiałem: ceramiką mozaiką szklaną, gresową lub ceramiczną, folią zbrojoną albo powłoką epoksydową.


Decydując się na basen wewnętrzny, możemy wybrać na rozwiązanie ze skimmerem albo z rynną przelewową. Pamiętajmy jednak, że ta druga opcja ma sens w przypadku, gdy pomieszczenie basenowe jest przestronne, sam basen atrakcyjny wizualnie, a wnętrze ciekawie urządzone; z ciekawym widokiem na pomieszczenie albo przez okna na ogród. Rozwiązanie z rynną przelewową jest droższe, wymaga całkowitego zagłębienia basenu. Baseny skimmerowe, w których poziom wody kończy się ok. 15 cm poniżej jego krawędzi, są prostszymi i tańszymi konstrukcjami. Ten sposób obiegu wody może być wykorzystany tak przy basenach całkowicie zagłębionych, jak i częściowo wystających ponad poziom posadzki.
Niezwykle istotne w przypadku basenu krytego jest zapewnienie odpowiednich warunków temperaturowo-wilgotnościowych w hali. Aby był on źródłem przyjemności, a nie dyskomfortu, miejscem pełnym nadmiernej wilgotności, skorodowanych i zniszczonych materiałów, pleśni i nieprzyjemnego zapachu, należy z jednej strony zadbać o zastosowanie podczas budowy najlepszych jakościowo materiałów chemii budowlanej (które pozwolą na zabezpieczenie wszelkich powierzchni przed destrukcyjnym wpływem panujących w hali warunków), z drugiej – utrzymać w hali odpowiedni klimat za pomocą stosownych urządzeń (optymalna jest centrala klimatyzacyjna z nagrzewnicą powietrza; można też zdecydować się na ogrzewanie np. grzejnikowe, podłogowe oraz montaż osuszaczy powietrza i wentylacji). Powietrze wymaga osuszania, aby nie doszło do wykraplania się pary wodnej na zimnych powierzchniach szyb, ścian i sufitu. Wilgotność w hali powinna kształtować się na poziomie 55-65%, temperatura powietrza ok. 30°, a wody – ok. 28°. W niewielkich, prywatnych pomieszczeniach basenowych osuszacze z reguły wystarczają, choć wspomniana instalacja klimatyzacyjna jest wygodniejszym rozwiązaniem. Ponadto, jeżeli ją zamontujemy, nie ma potrzeby zakładania osłony na taflę basenu (folii, plandeki, żaluzji).

Poza wymienionymi, basen wymaga też systemu dozowania środków dezynfekujących, systemu ogrzewania wody. Jeśli na etapie jego budowy nie zostały wykonane schody, konieczny jest też montaż drabinki, pozwalającej na bezpieczne wejście i wyjście z wody. Przyda się również dodatkowe oświetlenie i – jeżeli wygospodarujemy nieco gotówki – choć jedno urządzenie uatrakcyjniające kąpiel, np. fala, masaż.

***
Aby uprzyjemnić sobie kąpiel, warto wokół basenu (i w nim) zamontować oświetlenie, pamiętając, by zastosowane oprawy i źródła światła były przystosowane do tego celu (wodoodporne). Można tego dokonać poprzez zastosowanie np. punktowych lamp o dużej mocy czy światłowodów z generatorem kolorów. Ale nawet bez oświetlenia i dodatkowych atrakcji basen to wspaniały pomysł na relaks podczas zbliżającego się lata i każdej innej pory roku.

Edward Konieczny
Fot. EuroEkoLas, WM

Autor: chemiabudowlana.info - zobacz wizytówkę firmy