Ilok jest miastem we wschodniej Chorwacji, położonym przy granicy z serbską prowincją Vojvodina. Na wzniesieniu najpiękniejszego rejonu winiarskiego w mieście, na Principovie, znajduje się kompleks zamków Odescalchi. Mury fundamentowe pochodzą jeszcze z XV wieku. Zamek i średniowieczna centralna część miasta Ilok stanowią część projektu Republiki Chorwackiej pod nazwą „Odbudowa, badania i konserwacja”.

Południowo-zachodnia elewacja zamku Odescalchi po renowacji

Stan zamku z XV stulecia przed renowacją

Pierwszym punktem planu był remont zamku. Należało zaplanować i skoordynować badania i odkrywki archeologiczne, prace konserwatorskie i restauratorskie, technologie prac w tym techniki aplikacji. W zakresie renowacji elewacji zamku podjęto współpracę ze specjalistami z firmy Remmers.

Zlecenie dla Remmers Fachplanung

Inwestor, „Republika Chorwacji, Ministerstwo Kultury”, zlecił działowi Remmers Fachplanung raport diagnostyczny. Z sytuacji na obiekcie wywodzą się następujące zagadnienia, jako podstawa koncepcji renowacji:
1. Obciążenie wilgocią i solą poszczególnych stref elewacji.
2. Chłonność materiału tworzącego mur (cegieł).
3. Odporność zabudowanych cegieł na mróz.

W celu ustalenia parametrów na elewacji wyznaczono osie pomiarowe i pobrano próbki z odwiertów oraz próbki cegieł w kawałkach. Po ocenie i interpretacji danych opracowano koncepcję renowacji

Szkody budowlane

Zamek Ilok został wzniesiony z muru ceglanego otynkowanego tynkiem wapiennym. W elewacji osadzone są
dzielące elementy z kamienia naturalnego. Tynk wapienny pojawia się zarówno jako tynk gładki, jak i jako tynk wypełniający spoiny. Oprócz oczywistych ubytków tynk w wielu miejscach odrywał się od podłoża, odsłaniając puste miejsca. Gzymsy były silnie uszkodzone. Dobrze zachowane części służyły jako wzory do zdjęcia form do odtworzenia gzymsów za pomocą zapraw grubo- i drobnoziarnistych Remmers. Tynk w strefie cokołu został w znacznym stopniu zniszczony przez podciągającą wilgoć kapilarną.

Remont

1. Obszary nieobciążone - konserwacja starych tynków

Przed kolorystyczną aranżacją elewacji niezbędne było przeprowadzenie wzmocnienia, konsolidacji oryginalnego tynku. Tą drogą należało rozwiązać dwa zagadnienia:
1) Wzmocnienie struktury oryginalnego tynku.
2) Wypełnienie pustek między elementami tworzącymi mur i tynkiem.
Oba zadania zrealizowano za pomocą bazującego na estrach kwasu krzemowego systemu Remmers do wzmacniania kamieni. Strukturalne wzmocnienie tynku nastąpiło stopniowo, świeże na świeże, za pomocą KSE100, 300 i 300 E, a więc ze wzrastającą zawartością spoiwa. Wypełnienia dokonano w systemie modułowym KSE 500 STE stosując odpowiednie wypełniacze. Wypełnienie ubytków w starym tynku zostało wykonane za pomocą zaprawy Historic Kalkspatzenmórtel z dodatkiem lokalnych kruszyw, dla upodobnienia jej do pierwotnie zastosowanych zapraw. Po wzmocnieniu podłoża preparatem wyrównującym chłonność Hydro-Tiefengrund, opracowanie kolorystyczne elewacji wykonano za pomocą farby Remmers Siliconharzfarbe LA.

2. Odnowienie tynku w miejscach silnie obciążonych solą

Z uwagi na stopień obciążenia wilgocią budowli w grę wchodziło wyłącznie zastosowanie zróżnicowanego pod względem funkcji systemu tynków renowacyjnych. Po usunięciu starego tynku, oczyszczono mur ceglany za pomocą urządzenia Rotec do delikatnego piaskowania techniką wirującego strumienia. Nowe tynki nałożono w systemie Remmers, złożonym z:
— obrzutki
— tynku podkładowego
— tynku renowacyjnego
— tynku drobnoziarnistego

3. Romańska elewacja

Życzeniem inwestora i wyobrażeniem konserwatora zabytków było odremontowanie romańskiej elewacji z wyeksponowaniem cegieł. Sprzeciwiały się temu wnioski wyciągnięte w wyniku badań, które wskazywały na dużą wrażliwość cegieł na mróz - dlatego pilnie konieczne było zabezpieczenie ich przed wilgocią Aby wykluczyć niebezpieczeństwo chłonięcia wody, zastosowano Historic

Schlämmlasur, z dodatkiem miału ceglanego jako dodatkowego wypełniacza. Dzięki temu można było zachować naturalny wygląd cegieł. Ta pierwsza powierzchniowa hy-drofobizacja została wzmocniona poprzez późniejszą głęboką impregnację z użyciem preparatu Funcosil SNL. Do odtworzenie profili zwietrzałych lub zniszczonych cegieł zastosowano barwione zaprawy mineralne Restauriermórtel SK. Zaprawa ta idealnie nadaje się do wykonywania uzupełnień o niewielkiej objętości w dobranych wariantach kolorystycznych. Ta gotowa do użycia, sucha zaprawa mineralna wzmacniana akrylem, została również zastosowana do spoinowania.

4. Uszczelnienie budowli

Uszczelnienie budowli w strefie cokołu wykonano na oczyszczonym murze, stosując składniki systemu Kiesol. Po impregnacji preparatem w płynie - Kiesol, wykonano uszczelnienie mineralne poprzez zastosowanie specjalnej zaprawy — Sulfatexschlamme.

Źródło: Remmers

Autor: Remmers - zobacz wizytówkę firmy